Налибоки. Костёл Успения Пресвятой Девы Марии
Непадалёку ад мястэчка Налібакі, каля вёскі Клецішча, яшчэ да рэвалюцыі быў завод. Належаў завод, кажуць, нейкай немцы. Тут здабывалі балотную жалезную руду і плавілі яе ў адмысловых печах.
Вугаль рабілі з дрэва. Працаваць было цяжка. Вакол пушча, непраходныя балоты. Для прамывання руды патрэбна вельмі шмат вады. Карысталіся балотнай. А чыстую ваду на завод прывозілі ў баках. Кожную раніцу з упраўлення загадвалі каму-небудзь з мясцовага насельніцтва наліваць бакі вадой:
— Налі бакі!
Вось ад таго і пайшла назва мястэчка — Налібакі.
Замер радиации у костела в Налибоках
Мощность эквивалентной дозы составила 0,09 микрозивертов в час (≈9 микрорентген в час).
Налибоки. Костёл Успения Пресвятой Девы Марии. Мадонна
Рэспублiка Беларусь.
Гiсторыка-культурная каштоўнасць.
Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыi
1935 г.
Прычыненне шкоды караецца па закону
"Касьцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыi". Надпись на тарашкевице.
Налибоки. Костёл Успения Пресвятой Девы Марии
Памятник Армии Крайовой в Налибоках
(Фото начали воровать, пришлось поставить водяные знаки)
Массовое убийство в Налибоках (по-белорусски "Трагедыя ў Налібаках") — расправа, учиненная 8 мая 1943 года советскими (в том числе, еврейским) партизанскими отрядами над гражданским населением белорусского села Налибоки. В ходе расправы погибло 128 человек, из них три женщины, несколько подростков и 10-летний мальчик.
Перед расправой была перестрелка партизан с местными жителями. Настоящей причиной нападения была помощь местного населения партизанам польской Армией Крайовой.
Таблички на памятнике Армии Крайовой в Налибоках
По данным Института национальной памяти Польши, местной ячейке АК было в ультимативной форме предложено подчиниться партизанскому центру в Москве, но партизаны Армии Крайовой отказались, что и стало поводом для карательного рейда.
Атака на мирное село началась в 5 утра.
После массового убийств, Налибоки подверглись разграблению - партизаны похитили из деревни 100 коров и 70 лошадей.
В рапорте советских партизан было указано, что в бою в селе разбит немецкий гарнизон самообороны. Было также "установлено", или приписано для оправдания, что силы самообороны в Налибоках в виде вооружённой ячейки Армии Крайовой действовали под контролем оккупационных властей и сотрудничали с ними.
Достоверно то, что Армия Крайова внедрила много агентуры в немецкую полицию, которая саботировала рейды против АК.
Трагические события в Налибоках снова привлекли внимание общественного мнения в начале XXI века в связи с созданием голливудского фильма "Вызов (2008)" про еврейских партизан Бельских, которых подозревали в расправе над поляками.
Вина Бельских и их 106 партизанского еврейского "отряда имени товарища Калинина бригады имени В.И. Ленина" недостоверна, это мог действовать другой еврейский партизанский отряд из Смоленска.
Однако, остались живые свидетели, которые считают иначе:
8 траўня 2008 г. у Налібацкай парафіі адбылася імша, хросны ход на могілкі, і жалобнае набажэнства, ў памяць 127 налібачанаў, што загінулі ад рук партызанаў з атраду братоў Бельскіх 65 гадоў таму.
Ксёндз пробашч а. Марыян Шэршань каля адзінага ў РБ помніку ахвярам партызанскага гвалту склаў невялікую прамову ў памяць налібачанаў, што трагічна загінулі ў 1943‑м.
Самая старая парафіянка падзялілася сваімі ўспамінамі аб трагедыі. Паводле яе словаў, партызаны меліся спачатку дамовіцца з кіраўніцтвам мясцовай самаабароны, каб "зымітаваць" карную акцыю ў пэўнай частцы Налібакаў. Відавочна, партызаны мусілі здаць адпаведную справаздачу ў БШПД, які вымагаў ад атраду Бельскіх "больш рашучых дзеяньняў супраць пасобнікаў гітлераўцаў", але, калі верыць гэтай інфармацыі, спрабавалі абысьціся малой крывёю. Аднак папярэдне ўзгоднены сцэнар (калі ён меў месца) не спрацаваў, бо ў кагосьці з самаабароны ня вытрымалі нервы, і ён застрэліў разьведчыка зь перадавога партызанскага патруля, што справакавала помсту, абсалютна неадэкватнага маштабу, і накіраваную ў значнай ступені супраць мірнага насельніцтва, а не "самаабароны".
Трагедыя ў Налібаках, як і многія іншыя злачынствы супраць цывільнага насельніцтва ў былой БССР, зьдзейненыя рознымі бакамі, па‑ранейшаму застаецца належным чынам не дасьледаванай, вінаватыя ў ёй неназванымі і неасуджанымі.
Увосень на экраны сьвету мусіць выйсьці галівудзкі "блёкбастэр" прысьвечаны пазытыўнаму боку дзейнасьці атраду Бельскіх — ратаваньню цывільнага насельніцтва габрэйскіх гета ад зьнішчэньня, але наўрад ці глядач атрымае аб’ектыўную карціну, не даведаўшыся пра кошт, які за безумоўна высакародную місію "Ерусаліму ў лесе" заплаціла насельніцтва Налібакаў.
Пазьбягаючы заклікаў да помсты і міжнацыянальнай варажнечы, варта памятаць таксама пра пэрсанальную адказнасьць канкрэтных людзей за канкрэтныя злачынствы, якая ня мае тэрміну даўнасьці. Усе акты гвалту супраць мірнага насельніцтва, кім бы і супраць каго яны не былі накіраваныя і якім б высокімі мэтамі не апраўдваліся, мусяць быць аб’ектыўна дасьледаванымі, і вінаватыя мусяць панесьці, хаця б пасьмяротную і сымбалічную, але адказнасьць.
Еще про 106 еврейский партизанский отряд
Налибоки. Озеро у костёла Успения Пресвятой Девы Марии
Возможные названия села: Налібакі, Налібокі, Налибоки, Naliboki, Nalibaki
Еще про Налібакі, Налібакі. Царква Арханёла Міхаіла, Налібакі, Налiбакi. Мемарыяльныя валуны, Аграмястэчка Налiбакi
Проспект Франциска Скорины
